8
APS IT Info
‘Wel of geen ICT is de vraag niet meer. We gaan een nieuwe fase in: hoe kan ICT ingezet
worden om de kans op succes en rendement te verhogen?’ Alfons ten Brummelhuis,
Hoofd Onderzoek bij Kennisnet, wijst erop dat professionalisering de toekomst is.
‘Een leerkracht moet de kansen die ICT biedt benutten en de risico’s minimaliseren.’
het dat zo’n leerling beter af was
geweest zonder ICT. Een voorbeeld.
Bij het leerproces is aandacht heel
belangrijk. Met bepaalde ICT-toepas
singen krijgen leerlingen met vluchtige
aandacht zoveel prikkels dat hun
aandacht bij het leerproces blijft. Daar
kan geen leerkracht tegenop. Een ICT-
toepassing kan zelfs zoveel prikkels
geven dat deze leerlingen niet meer
de zwakste zijn, maar kunnen mee
komen met de besten. Maar een ander
kind wordt er juist helemaal dol van:
de beste leerlingen presteren slechter
met een middel dat zoveel prikkels
geeft. Het hele beeld kantelt. In
een andere omgeving, die je met
ICT creëert, blijkt de zwakste de
sterkste te zijn. Dat geeft de kracht
weer van ICT.’
Erfenis uit verleden
‘ICT in het onderwijs is lang als een
vanzelfsprekendheid benaderd.
Vanuit de gedachte dat jonge kinderen
er mee omgaan en leerkrachten er
dus wat mee moeten doen. Het debat
ging lange tijd over de vraag hoe we
leerkrachten aan de ICT krijgen.
Maar het gebruikmaken van ICT is
geen doel op zichzelf. Er zijn tal van
beleidsmaatregelen getroffen die
allemaal in het perspectief stonden
van de vraag hoe de leerkracht kon
worden verleid om de computer
te gebruiken. Er is specifiek beleid
ontwikkeld met de doelstelling om
te zorgen dat de leerkracht een
gebruiker werd van ICT. Een tijdlang
kregen scholen gewoon computers
toegeleverd. Sommige school
directeuren investeren nog steeds
in de infrastructuur in de verwachting
dat het vervolgens wel gebruikt zal
gaan worden.’
Het makkelijkste bij het invoeren
van ICT is de portemonnee te trekken
en spullen te gaan kopen. Eerst
spullen kopen, in de verwachting
dat mensen er wel gebruik van zullen
maken. En in de veronderstelling dat
de kinderen wel enthousiast zullen
zijn. Het zijn misvattingen.’
‘Als je ICT wilt invoeren, moet je
heel goed zicht hebben op de rand‘De essentie
van het inzetten van
ICT in het onderwijs is om de talenten
van leerlingen te ontwikkelen en de
kwaliteit van het onderwijs te verbe
teren. ICT is daarbij een middel. Een
heel krachtig middel dat specifieke
vaardigheden vraagt van de leerkracht.
Dat is professionalisering. Gebruik
maken van ICT moet voortdurend
worden gezien vanuit het perspectief
wat het oplevert voor de leerling. Er
zijn drie mogelijke uitkomsten: de
talenten van kinderen worden beter
ontwikkeld, daar dromen we allemaal
van. De tweede uitkomst is dat het
eigenlijk niet uit maakt of een kind
met een boek of met ICT leert. En de
derde mogelijkheid is dat de leerling
er sléchter van leert.
Van een professional mag worden
verwacht, dat hij zich van deze
uitkomsten bewust is. Vaak wordt
gedacht dat gebruik van ICT in
zichzelf goed is. Maar het gebruik
van ICT kan ook risico’s met zich
meebrengen. Het kan voor leerlingen
zelfs schadelijk zijn. Een leerkracht
moet de kansen die ICT biedt benutten
en de risico’s minimaliseren. Daarmee
wordt het beroep van een leerkracht
heel wat complexer. Vergelijk het
maar met medicijnen. Een medicijn
kan heel werkzaam zijn, maar als het
kind een verkeerde dosis krijgt, dan
was het beter af geweest zonder
medicijn. Vertaald naar ICT betekent
‘Hoe kan ICT
gericht gebruikt
worden zodat de
leerlingen er ook
echt van profiteren
en er beter van
gaan leren?’
Professionalisering
De toekomst van ICT
De leerkracht als professional
